Metalurgia i odlewnictwo staliwa
Harmonogram zajęć dla 3 roku, rok akad. 2021/22 - Aktualizacja 28.12.2021
Karta wytopu - formularz do pobrania:karta wytopu
Strona tytułowa sprawozdania: wzór
Pytania do laboratorium:
L2 - Materiały wsadowe - zestawienie materiałów wsadowych do wytopu staliwa
- Wymienić podstawowe grupy materiałów stosowanych do wytapiania stali na odlewy.
- Omówić i podać przykład materiałów stosowanych do uzupełniania składu chemicznego ciekłego metalu.
- Jak dzielimy materiały żużlotwórcze, podać przykłady materiałów żużlotwórczych.
- Omówić klasyfikację złomu metalowego.
- Podać przykłady odtleniaczy.
Arkusz do ćwiczenia nr 2
L3 - Klasyfikacja staliwa. Oznaczenie staliwa wg norm PN, PN-EN
- Omówić różnicę w oznaczeniu staliwa wg PN i PN-EN.
- Podać oznaczenie najważniejszych pierwiastków w normie PN.
- Przykłady współczynników stosowanych w oznaczeniach staliwa nisko i średniostopowego wg PN-EN.
- Jak rozpoznać staliwo wysokostopowe po ozn wg PN-EN.
- Podać przybliżony skład chemiczny następujących materiałów oraz wskazać normę (PN, czy PN-EN): L35GNM, GX5CrNiMoNb19-11-2, 15NiMn6.
Arkusz do ćwiczenia nr 3
L4 - Prowadzenie wytopu staliwa w piecu łukowym. Najważniejsze reakcje chemiczne - karta wytopu. Zajęcia wyjazdowe w przemyśle
- Podział wytopu na okresy.
- Wymienić najważniejsze cele utleniania (świeżenia).
- Napisać dwie najważniejsze reakcje okresu utleniania - uzasadnić odpowiedź.
- Wymienić szkodliwe domieszki występujące w staliwie i podać w jakim okresie wytopu je usuwamy.
- Kiedy kończymy okres utleniania (świeżenia).
- Podać cele rafinacji kąpieli metalowej w piecu łukowym.
- Wymienić zabiegi prowadzone po spuście ciekłego metalu do kadzi odlewniczej.
Arkusz do ćwiczenia nr 4
Karta wytopu do ćwiczenia nr 4
L5 - Prowadzenie wytopu staliwa w piecu indukcyjnym. Karta wytopu. Porównanie technologii wytapiania w piecu łukowym i indukcyjnym.
- Podać różnicę we wsadzie do pieca łukowego i indukcyjnego.
- Etapy wytapiania stali na odlewy w piecu indukcyjnym. Podać różnicę w technologii wytapiania w piecu łukowym i indukcyjnym.
- Roztapianie wsadu w piecu łukowym i indukcyjnym.
- Funkcje żużla podczas prowadzenia wytopu w piecu łukowym i indukcyjnym.
Arkusz do ćwiczenia nr 5
L6 - Budowa i przeznaczenie pieca łukowego i indukcyjnego do wytapiania staliwa. Zajęcia wyjazdowe w przemyśle.
- Budowa pieca łukowego i indukcyjnego.
- Ładowanie wsadu do pieca łukowego i indukcyjnego (rodzaje koszy wsadowych, ułożenie wsadu w koszu wsadowym).
- Gatunki staliwa wytapiane w piecu łukowym i indukcyjnym.
Arkusz do ćwiczenia nr 6
L7 - Lejność staliwa
- Podaj klasyfikację naprężeń występujących w odlewach.
- Definicja i rodzaje lejności i skurczu.
- Zdefiniuj lejność rzeczywistą i praktyczną.
- Metody określania lejności.
- Czynniki wpływające na lejność i skurcz staliwa.
Arkusz do ćwiczenia nr 7
L8 - Skurcz staliwa
Arkusz do ćwiczenia nr 8
L9 - Obliczanie Układów wlewowych i zasilających dla odlewów staliwnych.
Proszę na ćwiczenie przynieść kalkulator i przybory szkolne
- Zdefiniuj pojęcie modułu węzła cieplnego.
- Rodzaje jam skurczowych.
- Sposoby kierowania procesem krzepnięcia.
- Klasyfikacja nadlewów.
- Wymagania stawiane nadlewom.
- Zasięg działania efektu brzegowego i nadlewu.
- Wyznacz temperaturę zalewania staliwa kwasoodpornego 18Cr-9Ni, staliwa średniowęglowego, staliwa Hadfielda.
- Podaj wartość skurczu objętościowego w zakresie temperatury TZ-TL i TL-TS.
konspekt do ćwiczenia nr 9
L10 - Modyfikacja staliwa niestopowego (węglowego)
- Wyjaśnij pojecie terminu modyfikacja
- Krzywa stygnięcia staliwa węglowego - analiza
- Sklasyfikuj modyfikatory ze wzgledu na rodzaj oddziaływania
- Równanie Halla-Petcha.
- Metody oblicznia gęstości ziaren.
- Modyfikatory stosowane w odlewnictwie staliwa.
Arkusz do ćwiczenia nr 9
L11 - Staliwo węglowe
- Podział staliwa węglowego (niestopowego).
- Omówić wpływ C na mikrostrukturę i właściwości staliwa węglowego (niestopowego).
- Mikrostruktura staliwa węglowego (niestopowego).
- Obróbka cieplna staliwa węglowego (niestopowego).
Arkusz do ćwiczenia nr 9
L12 - Staliwo niskostopowe
- Klasyfikacja staliwa niskostopowego
- Wpływ Mn, Si, Cr, Ni, Mo, na mikrostrukturę staliwa niskostopowego.
- Mikrostruktura staliwa niskostopowego.
- Obróbka cieplna staliwa niskostopowego.
Arkusz do ćwiczenia nr 9
L13 - Staliwo stopowe
- Podział staliwa stopowego. Obróbka cieplna staliwa stopowego.
- Wpływ dodatków stopowych na właściwości mechaniczne i użytkowe staliwa.
- Podać przykłady staliwa odpornego na korozję.
- Podać przykłady staliwa odpornego na ścieranie.
- Staliwa do pracy w temperaturach poniżej 0C.
Arkusz do ćwiczenia nr 13